Πνευματικά δικαιώματα στο internet και άδειες χρήσης

Όταν μιλάμε για "άδεια χρήσης", με απλά λόγια λέμε πως και με ποιο βαθμό "ελευθερίας" μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάτι. Για παράδειγμα, είδες μια ωραία φωτογραφία ή ένα ωραίο κείμενο σε μία ιστοσελίδα... τι μπορείς να κάνεις με αυτό;

• Επιτρέπεται απλώς να το κοιτάξεις;
• Μπορείς να το αναδημοσιεύσεις στο blog σου;
• Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις για εμπορική χρήση;

Στο ελληνικό (τουλάχιστον) internet, θα λέγαμε ότι συχνά εφαρμόζεται το κοινώς λεγόμενο "ο κλέψας του κλέψαντος", ή το "clopy/paste" (μια πιο σύγχρονη έκφραση προσαρμοσμένη στις νέες τεχνολογίες). Θέματα copyright κλπ, συνήθως δεν φαίνεται να απασχολούν αρκετούς χρήστες του διαδικτύου.

Ας πάρουμε για παράδειγμα κάποιον blogger ή κάποιον χρήστη ενός forum, που είδε μια ενδιαφέρουσα είδηση σε μια εφημερίδα ή ένα άρθρο σε μια ιστοσελίδα. Αντί π.χ. να δώσει στο blog ή στο φόρουμ ένα link προς την ενδιαφέρουσα σελίδα που ανακάλυψε, είναι πολύ πιθανό με μεγάλη άνεση να κάνει ένα copy/paste (αντιγραφή/επικόλληση) το περιεχόμενο της σελίδας που βρήκε στο μήνυμα που θέλει να δημοσιεύσει. Σπάνια θα μπει στην διαδικασία της εσωτερικής αναζήτησης του κατά πόσο είναι σωστή αυτή η πρακτική.

Το copyright όλοι, πιστεύω, το έχουν ακουστά. Δείτε επίσης και το fair use.

Στο ίντερνετ, τόσο για το περιεχόμενο (εικόνες, κείμενο), όσο και για το λογισμικό (CMS, scripts κλπ), υπάρχουν και άλλες άδειες χρήσης πιο ελαστικές σε ότι αφορά τα πνευματικά δικαιώματα και τον τρόπο χρήσης τους. Δείτε για παράδειγμα τα εξής:

• Creative Commons
• GNU General Public License
• BSD licenses
• MIT License
• Public domain (κοινό κτήμα)

Όταν, λοιπόν, σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε ή να αναπαράγετε κάτι που βρήκατε στο διαδίκτυο, καλό είναι να ελέγχετε κάτω από ποια άδεια είναι αυτό διαθέσιμο και τι σας επιτρέπει η άδεια χρήσης του.

Γενικότερα, το άγραφο savoir vivre στο διαδίκτυο λέει ότι όταν αναφερόμαστε σε κάτι που είδαμε online, είθισται να κάνουμε μια αναφορά στην πηγή ή/και να τοποθετούμε ένα link προς την σελίδα που το είδαμε. Βέβαια, αν κάνεις κάτι που ο άλλος σου απαγορεύει μέσω της άδειας χρήσης που σου δίνει, το να κάνεις μια αναφορά στην πηγή, μπορεί ίσως να σε κάνει να αισθάνεσαι καλύτερα με την συνείδηση σου, αλλά δεν θα λέγαμε ότι δίνει την "άφεση αμαρτιών".

Αν είστε ο ίδιος παραγωγός περιεχομένου ή δημιουργός λογισμικού, μπορείτε να διαλέξετε ποια από τις παραπάνω άδειες είναι η πιο κατάλληλη για την περίπτωση σας και να ενημερώσετε σχετικά τους χρήστες.

/ Αυτό το έγραψα στις 22/09/2010 (02:34:38) /